Białka są związkami wielocząstkowymi i wszystkie zbudowane są z aminokwasów. Całościowo, z wszystkich znanych aminokwasów, 8 z nich stanowią aminokwasy pełnowartościowe (egzogenne), zawarte w produktach pochodzenia zwierzęcego.
Produkty pochodzenia roślinnego nie posiadają wszystkie 8 niezbędnych aminokwasów.
Funkcje białek
- Są podstawowym oraz niezbędnym materiałem przy budowie i strukturze nowych oraz odbudowie zużytych tkanek.
- Biorą udział w katalizowaniu wielu przemian w układach biologicznych.
- regulują przebieg procesów biochemicznych – np. hormon wzrostu, insulina.
- są źródłem energii – przy spalaniu 1 grama białka powstają około 4 kcal energii.
- są podstawowym składnikiem krwi, czyniąc je odpowiedzialne za transport.
- kontrolą wzrost i rozwój tkanek.
- odgrywają zasadniczą rolę w obronie organizmu przed bakteriami i pasożytami.
Zapotrzebowanie
Białka na ogół dostarczają 10-15% wartości energetycznej pochodzącej z dziennej racji pokarmowej człowieka. Przy czym wśród dzieci do 10 roku życia dzienne spożycie białka powinno wynosić ok 15%, a u dorosłego człowieka 10-15%. Powinno to być białko pełnowartościowe, które w swoim składzie zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne.
Lista produktów spożywczych zawierających stosunkowo duże ilości białka
Zawartość białka, tłuszczów, i węglowodanów w 100g
Nazwa Białko Węglowodany Tłuszcz KCAL
Fasola biała 21,4 61,5 1,6 346
Groch 23,8 60 1,4 349
Indyk piersi 21,3 0 2,6 109
Indyk skrzydło 16,5 0 11,4 169
Indyk udo 19,5 0 4,4 118
Jajko kurze 12,5 1 10,7 150
Jajko kurze – samo białko 10,8 0,8 0 46
Jajko kurze – samo żółtko 16,3 0,7 31,9 355
Jogurt naturalny 0% 4,2 6,2 0 42
Jogurt naturalny 2% 4,3 6,2 2 60
Kaczka 13,5 0 28,6 311
Kasza gryczana 12 70 3 359
Karp 17,8 0 5,6 122
Kurczak piersi 19,3 0 8,6 100
Kurczak udo 17,8 0 6 125
Makrela 22,7 0 15,5 222
Mintaj 16,6 0 0,6 72
Mleko 0,5% 3,2 4,7 0,5 33
Mleko 2% 3 4,3 2 47
Mleko 3% 3 4,3 3,2 58
Polędwica wołowa 20,1 0 3,5 112
Pstrąg 19,2 0 2,1 96
Ser twarogowy chudy 19,8 3,5 0,5 98
Ser twarogowy półtłusty 18,7 3,7 4,7 132
Ser twarogowy tłusty 17,7 3,5 10,1 176
Soja 34,9 34,8 18,1 442
Szczupak 18,4 0 0,8 81
Szprot wędzony 19,3 0 18,3 243
Sledź 19,8 0 15,4 218
Tuńczyk 22 0 1 97
Wieprzowina schab 21 0 10 174
Ciekawostki
- Brak choćby jednego aminokwasu egzogennego wyklucza wchłonięcia białka.
- Niska zawartość białka w diecie prowadzi do spowolnienia procesu rozwoju organizmu, zaniku wzrostu tkanki mięśniowej, braku energii, immunologicznie- ryzyka chorób infekcyjnych, itd.
- Jajko uważane jest za optymalne pod względem zawartości aminokwasów.
You must belogged in to post a comment.